Koken met witlof


In de witlof van tegenwoordig is de meeste bitter eruit geteeld dus het 16de-eeuwse spreekwoord “Bitter in den mond maakt ’t hart gezond” gaat niet echt meer op, behalve dat het nog steeds gezond is natuurlijk. En zo snij ik dan ook nooit meer het binnenste eruit want dat kleine bittertje dat het dan nog heeft, vind ik wel lekker.

Witlof heeft over het algemeen dus een fijne bittere smaak. Zeker als je de groente kookt, is dit kleine bittertje aanwezig. Bij het stoven van de witlof in boter wordt de smaak al zachter. Als je een salade maakt waar je een pittige tegenhanger zoekt, zijn rauwe witlofblaadjes een goede keuze. En je kunt gehalveerde stronkjes ook goed roosteren of bakken in een pan; dat maakt het ietsje zoetig door het karamelliseren.

De meest voorkomende en lekkere combinaties met witlof zijn:

  • Peer, appel of sinaasappel
  • Blauwe kaas als gorgonzola of stilton
  • Spek of ham
  • Hazelnoten of walnoten
  • Nootmuskaat of verse dragon
  • Een zacht gekookt of gepocheerd ei

Witlof uit de oven met ham en kaas kennen we natuurlijk allemaal wel, maar wat denk je hiervan:

Witlof stoven in boter; leg het in een ovenschaal met stukken peer en brokkel er gorgonzola overheen. 20 minuutjes in de oven.

Of leg in vieren gesneden witlof in een ingevette ovenschaal (liefst met hazelnootolie), leg er parten peer tussen, druppel er nog wat hazelnootolie en rode wijnazijn over en zet het minstens een half uur in een oven van 220 °C tot de witlof gaar is. Voor het opdienen strooi je er grof gehakte hazelnoten en verse dragon over. (recept van Yvette van Boven)

Je kunt ook gnocchi kort koken en dan bakken in de pan zodat ze een krokant buitenkantje krijgen. Doe daar spekjes bij en bak ze mee. Stoof witlof, niet te lang zodat het nog knapperig blijft. Doe ze bij elkaar samen met vers geraspte nootmuskaat en zwarte peper. Kook of pocheer een eitje, nog lekker zacht. Schep de gnocchi met witlof op een bord, leg daarop het ei en strooi er wat verse dragon over. Als je dan het ei opensnijdt loopt het eigeel erdoor heen, zalig.

Bak kastanjechampignons bruin in een koekenpan, eventueel met stukjes kip. Bak wat kerrie, peper en nootmuskaat mee. Voeg dan gesneden witlof toe. Als het gaar is, schep je er crème fraîche door en smelt je stukjes gorgonzola mee in het mengsel.

En mijn laatste ontdekking: witlof lasagne met sambal badjak. Amai, wat lekker. Ik bak 1 gesnipperde ui, 2 tenen knoflook, 1 gesneden prei en champignons zachtjes aan. In een pannetje maak ik bechamelsaus. Bij het champignonmengsel doe ik een flinke eetlepel sambal badjak en 1tl nootmuskaat. Ik voeg een pond witlof in stukjes gesneden toe en roer het een paar minuten door. Dan doe ik er 500 ml bouillon bij en laat het even pruttelen en iets indikken. Dit is de ‘saus’ waarmee je de lasagne opbouwt. Bij elke laag ‘saus’ doe ik ook een paar flinke scheppen bechamelsaus. Top het af met geraspte kaas en mozzarella, en zet het een half uur in de oven op 200 graden.